21st century skillsทักษะสำคัญที่เราต้องควรเรียนรู้เพิ่มเติมมากขึ้น ในยุคสมัยใหม่

21st century skills คือทักษะที่ทุกคนควรมี เพื่อการอยู่รอดในสังคมโลกยุคใหม่

21st century skills หรือที่เรียกเป็นภาษาไทยว่า ทักษะของศตวรรษที่ 21ถือว่าเป็นเรื่องหนึ่ง ที่ผู้คนพูดถึงกันอยู่บ่อย ๆ ในตอนนี้ เนื่องจากเรื่องที่ ได้เคยเรียนรู้ จากแหล่งความรู้ ที่เคยศึกษา มันหมดอายุไวขึ้น

ถ้าหากผู้คนไม่มีการเรียนรู้ใหม่ ๆ ยังคงจะใช้แต่ ความรู้เดิม ๆ ต่อไป ถือได้ว่าคงจะไม่เพียงพอ ที่จะใช้ในยุคปัจจุบัน เนื่องจากโลกมีการ เปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็ว เหมือนกับปัจจุบันนี้ สิ่งที่สำคัญคือต้องมีการ เพิ่มทักษะ แนวคิดรวมถึงความเชื่อที่เรียกว่า “การเรียนรู้ตลอดชีวิต” (Lifelong Learning)

21st century skillsนั่นก็คือความพร้อมเรียนรู้ ในเรื่องราวใหม่ ๆ เสมอ อีกทั้งเปิดรับการท้าทาย ซึ่งมีแนวคิดว่าปัญหา คือสิ่งที่ทำให้ เกิดการเรียนรู้ รวมถึงประสบการณ์ ที่ล้ำค่าของชีวิต

จากการศึกษาของ World Economic Forum (WEF) ที่มีการเจาะข้อมูลตลาดแรงงาน 21st century skillsทักษะแห่งอนาคต ความต้องการของธุรกิจใหญ่ ๆ ที่สามารถแยกออกมาได้ 16 ทักษะ ที่มีความจำเป็นในศตวรรษที่ 21 และแยกเป็น 3 หมวดใหญ่ ทักษะ 21st century skills มีอะไรบ้าง ดูได้ดังต่อไปนี้

1.ทักษะพื้นฐานที่ควรต้องมี “Foundational Literacies” หากจะอธิบายให้เห็นภาพ ก็คือ สิ่งจำเป็นที่ทุกคนควรมี แบ่งออกเป็น 6 ทักษะ ได้แก่

1.1 ทักษะการอ่านและเขียน (Literacy)

1.2 ทักษะทางด้านการคำนวณ (Numeracy)

1.3 ความรู้เกี่ยวกับ วิทยาศาสตร์รอบตัว (Scientific Literacy)

1.4 ทักษะความรู้เรื่องเทคโนโลยี (ICT Literacy)

1.5 มีความเข้าใจพื้นฐานเรื่องการบริหาร จัดการเงิน (Financial Literacy)

1.6 การเรียนรู้ทางด้าน สังคมและวัฒนธรรม (Cultural & Civic Literacy)

2. ทักษะและความรู้เพื่อใช้ ในการแก้ปัญหา “Competencies” เนื่องจากปัญหาในปัจจุบัน มีความซับซ้อนและโหดร้าย หากใช้วิธีแก้ไขเดิม ๆ ต่อไปอีก อาจจะไม่สามารถผ่านไปได้ ผู้คนจำเป็นต้องมี ทักษะในการแก้ไขปัญหา ที่ซับซ้อนมากยิ่งขึ้น โดยแบ่งเป็น 4 ทักษะดังต่อไปนี้

2.1การคิดแบบมีเหตุผล (Critical Thinking) นั่นหมายถึง การที่คิดวิเคราะห์ โดยนำเอาข้อมูล มารวมกับเหตุผลมาเป็นหลัก ไม่ใช้ทิฐิหรืออารมณ์ มาร่วมในการตัดสินใจ

2.2 ความสร้างสรรค์ (Creativity) มีความคิดที่แปลกใหม่ หรือความเชื่อเดิม ๆ ทำให้สามารถแก้ไขปัญหา ด้วยความคิดที่สร้างสรรค์ และตรงจุดมากขึ้น

2.3 ทักษะในการสื่อสาร (Communication) สามารถสื่อสารในสิ่งที่รับรู้ มาถ่ายทอดให้เข้าใจ มีการอธิบายในสิ่งต่าง ๆ ได้อย่างดี

2.4 การทำงานร่วมกับผู้อื่น (Collaboration) สามารถทำงานเป็นทีมได้ดี ร่วมกันแก้ไขปัญหา ได้อย่างมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น
และอีกหนึ่งกลุ่มทักษะ ที่ส่วนใหญ่จะเรียกกันว่า “4’C” คือทักษะที่จำเป็นของคน ซึ่งคอมพิวเตอร์ก็ไม่สามารถ มาทดแทนได้ในช่วงเวลานี้

3.ทักษะที่จะต้องเผชิญกับ ความเปลี่ยนแปลง ของสภาพสังคม (Character Qualities)

3.1มีความสงสัย และศึกษาหาความรู้ (Curiosity)

3.2 มีความคิดที่สร้างสรรค์ (Initiative)

3.3 มีความพยายาม อดทน ไม่ท้อถอยง่าย ๆ (Persistence/Grit)

3.4 มีการปรับตัว ให้เข้ากับสังคม รวมถึงสภาพแวดล้อมในตอนนั้น (Adaptability)

3.5 มีภาวะผู้นำ (Leadership)

3.6 การรู้คุณค่าของสังคม และวัฒนธรรม (Social & Cultural Awareness)

พูดได้ว่า 16 ข้อที่ได้กล่าวมานี้ คือทักษะที่มีความจำเป็น ในปัจจุบันและต่อไปในอนาคต ข้อดีก็คือไม่ว่าคนไหน ก็สามารถฝึก 16 ทักษะนี้ได้ สิ่งเหล่านี้ต้องเริ่มจากตัวเอง ที่ต้องมีความรู้ความสามารถ เพื่อให้พร้อมรับมือ กับทุกสถานการณ์ในอนาคต อย่ารอให้ถึงวันที่สายเกินไป

What are21st Century skills ในโลกยุคใหม่ การที่มนุษย์ได้นำ AI เข้ามาทำงานร่วมกับคน มีเพิ่มมากขึ้นเรื่อย ๆ ส่งผลให้เกิด ความเปลี่ยนแปลง มากขึ้นเรื่อย ๆ เรื่องที่มนุษย์ส่วนใหญ่ โดยเฉพาะลูกจ้างกังวล ก็คือ นำเอาหุ่นยนต์มาทำงาน ซึ่งเหตุการณ์นี้ กำลังเพิ่มมากขึ้นเรื่อย ๆ ในหลายอุตสาหกรรม

ธุรกิจหลายประเภท นำเทคโนโลยีระบบอัตโนมัติ (automation) เข้ามาช่วยเยอะขึ้น อีกทั้งยังมีการใช้ ปัญญาประดิษฐ์ทำงานต่าง ๆ ส่งผลให้ปริมาณการจ้างงาน บางประเภทค่อย ๆ น้อยลง ถึงขั้นที่บางอาชีพ อาจจะหายไปได้ ในอนาคตอันใกล้นี้

จากผลการสำรวจของ McKinsey บริษัทที่ช่วยแนะนำ ด้านการจัดการชื่อดัง ได้เผยข้อมูล ที่น่าสนใจเกี่ยวกับ ทักษะที่สำคัญต่อ การทำงานภายในปี 2030

1 physical and manual skills เป็นงานที่ต้องออกแรง หรือใช้ความสามารถทั่วไป เช่น พนักงานขับรถ ช่างซ่อมต่าง ๆ

2 basic cognitive skills เป็นงานที่ใช้ความรู้ด้านภาษา รวมถึงการคำนวณที่ไม่ซับซ้อน เช่น พนักงานรับชำระสินค้า แอดมินตามบริษัท

3 higher cognitive skills เป็นงานที่ใช้ความรู้ด้านภาษา รวมถึงการคำนวณที่ซับซ้อน รวมถึงงานที่มี การคิดวิเคราะห์ที่มีข้อมูล (critical thinking) เช่น แพทย์ นักวิจัย นักเศรษฐศาสตร์

4 social and emotional skills หรือ soft skills เป็นงานที่ต้องใช้ความสามารถ ทางด้านสื่อสาร การเจรจาต่อรอง การใส่ใจผู้อื่น ที่ต้องอาศัยการปรับตัว โดยมีหลายอาชีพ ที่ต้องอาศัยทักษะเหล่านี้ เช่น ที่ปรึกษา นักธุรกิจ

5 technological skills เป็นงานที่ใช้ความรู้ทางด้าน IT ไม่ว่าจะขั้นต้น หรือขั้นสูง การวิเคราะห์ข้อมูล เช่น วิศวกรรมคอมพิวเตอร์ โปรแกรมเมอร์ นักวิจัย

จากข้อมูลดังกล่าวพบว่า ประเภทงานที่ใช้ความรู้ 2 ข้อแรกส่วนใหญ่ ก็คือ physical and manual skills และ basic cognitive skills มีความจำเป็น ในการทำงานที่ค่อย ๆ ลดลงเรื่อย ๆ

ทักษะแห่งศตวรรษที่ 21 21stcenturyskills ส่วนงานที่ต้องอาศัย ไลฟ์ สไตล์ ของคนไทย ความรู้ขั้นสูง อย่าง ทักษะด้านสังคม และทำงานเกี่ยวกับเทคโนโลยี จำเป็นที่จะต้องศึกษา หาความรู้ตลอดเวลา เพื่อก้าวทันกับสถานการณ์ ที่เปลี่ยนไปของโลก อีกทั้งยังต้องมีความรู้ เพิ่มขึ้นอยู่ตลอดเวลา

โดยกลุ่มงานที่ต้องใช้ ทักษะขั้นสูงนี้ เรียกได้ว่ามีความสำคัญเท่า ๆกัน อีกทั้งมีความจำเป็น ที่จะต้องเรียนรู้ ให้มีทักษะพวกนี้ไว้ ให้ได้ครอบคลุมที่สุด ให้พร้อมรับมือกับ การเปลี่ยนแปลงในอนาคต

และสิ่งที่สำคัญที่สุด อีกทั้งเรียกว่าคือ ปัจจัยหลักของทักษะที่ได้กล่าวมา ก็คือ “ lifelong learning ” หรือ การเรียนรู้ตลอดชีวิต นั่นคือเรื่องที่จะช่วยให้ อยู่รอดในโลกแห่งอนาคต ที่กำลังจะมาถึงเร็ว ๆ นี้เลยทีเดียว  

เรียบเรียงโดย อลิส